Meer online BHV-cursussen maar met impactvolle beperkingen

Meer online BHV-cursussen maar met impactvolle beperkingen

De opkomst van online BHV-cursussen zorgt voor groeiende bezorgdheid onder experts en cursisten. Veel online trainingen ontbreken namelijk essentiële praktijkoefeningen, zoals reanimatie, die in een noodsituatie cruciaal zijn. Vergelijkbaar met autorijden of boksen: alleen theoretische kennis is onvoldoende om effectief te handelen in de praktijk. BHV-cursussen voor nog geen €50 bieden vaak enkel en alleen een bijzonder summiere video-uitleg, zoals bijvoorbeeld over het de AED inzet, zonder fysieke oefening.

Bezorgdheid onder deskundigen

Arbeidsrechtadvocaten, medische experts en BHV-specialisten zien de beperkingen van deze online cursussen. Zij benadrukken dat zonder fysieke oefening reanimatie niet goed kan worden uitgevoerd, wat levensbedreigend kan zijn. Een arts wijst erop dat onjuiste reanimatietechnieken gevaarlijk kunnen zijn voor slachtoffers en benadrukt dat training onmisbaar is om effectief en veilig te handelen.

Onvoldoende voorbereiding met verhoogde risico’s

Cursisten van online BHV-opleidingen geven zelf aan dat ze zich onvoldoende voorbereid voelen. Dit probleem speelt o.a. in sectoren zoals horeca en beveiliging, waar de personeelsomloopsnelheid hoog is en de marges vaak onder druk staan. Werkgevers kiezen dan geregeld voor goedkopere, online trainingen, wat ertoe leidt dat medewerkers zich onzeker voelen, vooral als ze al jaren geen praktijkoefeningen meer hebben gedaan voor essentiële taken zoals reanimatie of de werking van blussers en het blussen van branden. Deze onzekerheid kan gevaarlijk zijn, omdat angst in noodsituaties vaak tot ineffectieve beslissingen leidt juist in noodsituaties als elke seconde telt.  

Wettelijke vereisten en eindverantwoordelijkheid van Werkgevers

De Arbowet schrijft voor dat werkgevers moeten zorgen voor voldoende getrainde BHV’ers, waarbij het aantal BHV’ers afhangt van de bedrijfsomvang en aanwezige risico’s. Regelmatige bijscholing en praktijkoefeningen binnen het bedrijf zijn essentieel om te voldoen aan de eisen van de Arbeidsinspectie. Deze eisen zijn vastgelegd in de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en vormen de basis voor het BHV-beleid binnen bedrijven.

De BHV'ers zelf zijn wettelijk niet aansprakelijk voor fouten in noodsituaties, maar het is de bedoeling dat ze wel getraind en voorbereid blijven. De handleiding van de Arbeidsinspectie benadrukt dat BHV’ers hun taken naar behoren moeten kunnen vervullen, waarbij actieve oefening cruciaal is.

Strenger Toezicht en Handhaving door de Arbeidsinspectie

De Arbeidsinspectie heeft de afgelopen jaren de controle op de RI&E-intensiever gemaakt. Dit betekent dat bedrijven niet alleen op papier, maar ook in de praktijk worden gecontroleerd. Toezicht richt zich zowel op de administratieve documenten, zoals de RI&E en het basiscontract met een arbodienst, als op daadwerkelijke veiligheid op de werkvloer. Het interventiebeleid van de Inspectie bekijkt of BHV’ers regelmatig hun vaardigheden oefenen, zoals de wet voorschrijft.

Conclusie: verbetering en praktijkgerichtheid noodzakelijk

Online BHV-cursussen missen vaak essentiële praktijkcomponenten, wat hun effectiviteit sterk vermindert. Deskundigen waarschuwen dat zonder fysieke oefening cruciale taken zoals reanimatie niet veilig kunnen worden uitgevoerd. Het is de wettelijke verantwoordelijkheid van werkgevers om ervoor te zorgen dat BHV’ers goed getraind zijn en hun vaardigheden up-to-date houden met regelmatige oefening. Bedrijven moeten praktijkgerichte cursussen aanbieden en structureel oefenmomenten organiseren, zodat BHV’ers in noodsituaties zeker en bekwaam kunnen handelen, wat de werkplek veiliger maakt.

Meer dan een kwart van de bedrijfshulpverleners (BHV'ers) die in het afgelopen jaar een opleiding volgden, geeft aan dat zij tijdens deze cursus onvoldoende vaardigheden hebben opgedaan om hun taken effectief te kunnen uitvoeren. Dit is wellicht te verklaren door de beperkte praktijkgerichte invulling van sommige BHV-opleidingen. Want hoe leer je reanimeren zonder praktijkoefening? Het Radar Panel biedt een blik op de kwaliteit van deze trainingen.

Onderzoek naar BHV-opleidingen

Het tv programma Radar heeft via het Radar Panel ruim 2300 mensen ondervraagd die in de afgelopen 12 maanden een BHV-opleiding hebben gevolgd. Veruit de meeste deelnemers deden dit op verzoek van hun werkgever, die ook de kosten van de opleiding op zich nam. Het gebrek aan keuzevrijheid speelt hier een rol; werknemers hebben vaak weinig invloed op het type opleiding, en de kwaliteit varieert aanzienlijk. Uit het onderzoek blijkt dat 22% ontevreden is over de kwaliteit van de opleiding. Slechts 47% van deze ontevreden werknemers bespreekt dit met hun werkgever.

“Iedereen op mijn werk klaagt erover, niemand vindt het leerzaam. Toch blijft het zoals het is geworden na Corona. Het zal ongetwijfeld goedkoper zijn.” – Een BHV’er die geen baat heeft bij de online cursus

Belangrijke vaardigheden worden onvoldoende aangeleerd

Een aanzienlijk aantal BHV'ers geeft aan dat ze niet over de essentiële vaardigheden beschikken die nodig zijn voor hun rol. Zo meldt 26% dat hun opleiding tekortschiet om hun taken adequaat uit te voeren. Specifiek zegt 24% dat zij niet hebben geleerd hoe zij moeten reanimeren en 23% heeft geen instructie ontvangen over het blussen van een kleine brand. Ook voelt 36% zich niet voldoende getraind om een evacuatie uit te voeren, terwijl 48% geen of onvoldoende kennis heeft opgedaan over het voorkomen van bedrijfsongevallen.

“Alles ging alleen online. Geen directe feedback of ik het wel of niet goed deed.” – Een BHV’er die werkt met baby's en jonge kinderen

Louter uitleg: praktijk ontbreekt vaak

De inhoud van BHV-opleidingen lijkt dus vaak tekort te schieten. Niet alle aspecten van een volledige BHV-cursus komen bij iedereen aan bod. De meeste deelnemers (95%) hebben wel geoefend met reanimeren, maar 5% kreeg alleen uitleg of reanimatie kwam helemaal niet aan bod. Slechts 80% oefende het blussen van een kleine brand, terwijl 14% alleen uitleg kreeg en 6% zelfs niets hierover hoorde. Evacueren werd door minder dan de helft fysiek geoefend en bedrijfsongevallen voorkomen slechts bij 30%, terwijl 52% alleen uitleg kreeg en 20% helemaal niets hierover leerde.

Onvoldoende lesuren

Een BHV'er moet volgens de richtlijnen elke twee jaar minstens 8 uur opleiding krijgen, wat neerkomt op 4 uur per jaar. Toch behaalt ruim een op de vijf BHV'ers deze 4 uur niet. Dit aantal is mogelijk nog hoger, omdat sommige cursussen slechts één keer per twee jaar worden gegeven en dan minimaal 8 uur zouden moeten duren.

“Het is belachelijk, je betaalt nog geen 50 euro en je hebt een certificaat, want je kunt niet zakken.” – Een BHV’er over een online opleiding

Alleen online BHV-cursus

Een klein deel van de BHV'ers volgt uitsluitend online cursussen. Van deze groep krijgt 86% minder dan 4 uur opleiding. Door het ontbreken van fysieke oefeningen is er vaak onvoldoende praktijkervaring. Bij online cursussen wordt soms zelfs geen uitleg gegeven over cruciale onderdelen zoals reanimeren (16%), het blussen van kleine branden (3%), evacueren (8%) en het voorkomen van bedrijfsongevallen (24%). Meer dan de helft (56%) van de deelnemers aan een volledig online BHV-opleiding is niet (helemaal) tevreden over de kwaliteit.

Bekijk voor meer informatie de uitzending van Radar op maandag 4 november. 

https://radar.avrotros.nl/artikel/fragment-werkt-een-online-cursus-tot-bhver-61034 

Online BHV-cursus - Reactie Nederlandse Arbeidsinspectie

https://radar.avrotros.nl/artikel/online-bhv-cursus-reactie-nederlandse-arbeidsinspectie-61043